Oorzaak
Bij Belgen ouder dan 50 jaar komen knobbels (nodules) in de handpalm voor bij 23-30%. Strengvorming en contracturen komen slechts bij 10% voor. Mannen zijn tot 5 keer frequenter getroffen door ernstige strengvorming die resulteert in een strektekort van een vinger. Dupuytren is vaak familiaal aanwezig en er is dus vermoedelij een genetische oorzaak. Men dacht vroeger dat Dupuytren afkomstig was van de Vikingen, maar dit blijkt uit meer recent onderzoek niet waar te zijn. De knobbels en strengen zijn een wildgroei van bindweefselcellen van de fascia palmaris. De constitutie is vergelijkbaar met littekenweefsel. Deze bindweefselcellen worden geactiveerd in een proces dat lijkt op dat van ontsteking. Hierdoor krijgen de cellen contractiele eigenschappen waardoor ze zeer traag kunnen samentrekken en de vinger krom trekken. Sommige mensen hebben ‘aanleg voor littekenvorming’ ofwel fibrose diathese. Zij hebben soms niet alleen littekenvorming in de handpalm (Dupuytren), maar soms ook op de voetzool (Ledderhose), de penis (Peyronie), de knokels van de vingers (Garrod) of de schouder (frozen shoulder). Vaak gaat het dan om een ernstiger ziektebeeld.
Diagnose
De diagnose wordt gesteld op de raadpleging en er is meestal geen bijkomende beeldvorming nodig. Het gaat om pijnloze knobbels of strengen in de handpalm. Soms kan de knobbel in het begin licht pijnlijk zijn of jeuken. De ringvinger en pink zijn het vaakst betrokken en meestal verergert het probleem naarmate de jaren verstrijken. Soms kan er na een periode van toename een pauze komen waarbij de situatie jaren lang niet meer verandert. Zeldzaam ziet met een lichte verbetering.
Behandeling
Men kan gerust zijn dat het niet gaat om een kwaadaardige letsel. Men zal aanraden om te wachten met chirurgie tot er hinderlijke contracturen van de vinger ontstaan. Er bestaat onvoldoende evidentie voor vitamine E crème of cortisone infiltraties. Een spalk met silicone kan een nodule soms wat verzachten. Bij contracturen zal men afhankelijk van de hinder (vaak vanaf 20-30°) een operatie voorstellen. Deze chirurgische ingrepen ‘genezen’ de ziekte van Dupuytren niet, maar behandelen alleen de knobbels of de strengen. In theorie kan het probleem dus terugkeren. In 2011 had men in Europa toegang tot een enzym, collagenase, dat kon ingespoten worden. Dit creëerde een ontstekingsreactie die het littekenweefsel kon oplossen, waarna de vinger manueel kon recht getrokken worden en de streng doormidden scheurde. Dit stelde de arts in staat om het probleem op een weinig ingrijpende manier te behandelen. Desondanks dat dit product populair was bij vele handchirurgen, werd het in 2019 van de markt gehaald in heel Europa. Er zijn vele andere chirurgische behandelingen mogelijk: fasciotomie (streng doorprikken met een naald), segmentale fasciectomie (beperkt verwijderen van een streng), klassieke fasciectomie (uitgebreidere verwijdering) en soms zal een huidgreffe gebruikt moeten worden.
Revalidatie
Er moet vaak vroeg gestart worden met kinesitherapie na een operatie waarbij het Dupuytrenweefsel wordt verwijderd (fasciectomie), zeker bij de meer uitgebreide ingrepen. De reden is dat men zwelling en stramheid wilt vermijden en de bekomen strekking van de vinger zo goed mogelijk wil behouden. Nadien wordt vaak ook geadviseerd om een spalk te dragen.